“Çox dadlı və sərfəli” – Düyü unundan halva
(Yenilənib 10:51 22.10.2019)
Sputnik komandası sizi Azərbaycanın müxtəlif bölgələrinin ləzzətli, dadı damaqlarda qalan təamları ilə tanış etməyə davam edir. Bu dəfə də düyü halvasının reseptini sizə təqdim edirik. Digər halvalardan fərqli olaraq düyü halvasının məsrəfi az olur, amma dadı hələ uzun müddət damaqlarda qalır. Zaqatala rayonunun Yengiyan kənd sakinləri Sədaqət Məmmədova və Qəndab Əlixanova unudulmaqda olan bu şirniyyatın hazırlanması üçün ərzaq reseptini və onun bişirilmə qaydasını bölüşüblər.
Lazım olan ərzaqlar:
©
Sputnik / Leyla Orucova / Kamilla Əliyeva / İlham Əhmədov
1 kq düyü unu
1 stəkan yağ
1 stəkan şərbət
1 stəkan buğda unu
“Əvvəlcə düyü dingdə üyüdülür. Bizim kənddə yalnız bir neçə ailə bu aləti hələ də qoruyub saxlayır. Satışda olan düyü unundan hazırlananda, halva həmin dadı vermir. Daha sonra un ələnir və tavada qovrulur. Düyünü qovurmaq üçün mütləq başqasının yardımı lazımdı, çünki un tez yanır və tez-tez qarışdırılmalıdır”, - deyə Qəndab Əlixanova halvanın sirrini açıqlayıb.
Düyü tam qızarmamış onun üzərinə 1 stəkan buğda unu əlavə edilib qarışdırılır. Düyü qovrulduqdan sonra onun üzərinə əridilmiş kərə yağı və əvvəldən qaynadılmış sərin şərbət əlavə edilir. Düyünün qovrulduğunu onun ətrindən və unun saralmasından hiss etmək olar. Daha sonra 1 stəkan yağ və bir o qədər də şərbət əlavə edilir və 5-10 dəqiqə ərzində vam odda qarışdırılır və dərhal qaynar-qaynar buludlara salınaraq forma verilir.
Qəndab xanım qeyd edib ki, halvanın soyumasını gözləmək olmaz, belə olan halda onu buludlarda qəlibləmək mümkün olmayacaq. Daha sonra halva buludlarda doğranıb, soyudulur və süfrəyə verilir.
Nuş olsun!
Təbii həkim: Azərbaycanda pandemiya dövründə qarağat bağları çoxalır
(Yenilənib 18:09 06.08.2020)
Fermerlərimiz qarağat təsərrüfatlarını genişləndirməyi planlaşdırır. Pandemiya dövründə bu giləmeyvəyə olan tələbat getdikcə artır. Plantasiyadan daha ətraflı videomuzda izləyin. Ağstafanın Qarahəsənli kəndində fermerlər kənd təsərrüfatının ən gəlirli sahələrindən sayılan qarağatı yığırlar.
©
Sputnik. Leyla Abdullayeva / Leyla Orucova
Pandemiya dövründə isə qarağata olan tələbat daha da artıb. Belə ki, orqanizm üçün faydalı olan bu meyvə insanda immuniteti yüksəltməklə yanaşı, qış üçün də yaxşı azuqələrdən sayılır.
Fermer Məhəmməd Babayev hazırda qarağatın kiloqramının sahələrdə 2 manata, 2 manat 50 qəpiyə satdıqlarını bildirir.
“Azərbaycanda hər bir evdə, demək olar ki, qarağatdan istifadə edilir. Əsasən kompot və mürəbbə hazırlanır. Qiyməti də qane edir. Hətta onlayn şəkildə bizə müraciət edirlər. Çatdırırıq, pulumuzu alırıq”, - deyə fermer bizimlə bölüşüb.
Lakin fermerlər bu sahədə də çətinliklərin olduğunu, məhsuldarlığa təsir edən ziyanvericilərlə fərdi şəkildə mübarizə edə bilmədiklərini deyirlər. Fermer Süleyman Babayev bunu lazım olan dərmanlardan düzgün istifadə edə bilmədikləri ilə əlaqələndirir.
Fermerlər deyirlər ki, pandemiya dövründə təsərrüfatlarında rahat işləyib öz məhsullarını yığmaqda heç bir çətinliklə üzləşməyiblər. Qarağatdan bu il yaxşı gəlir götürdüklərindən giləmeyvə bağlarını bir qədər də artırmağı düşünürlər.
Bakı Xan Sarayının yeraltı hamamı yer üzünə çıxır
(Yenilənib 17:06 05.08.2020)
Sputnik Azərbaycan Qoşa Qala darvazasının yaxınlığında yerləşən bərpa edilən hamama baş çəkib. Nəhayət yenilənmiş abidənin indi necə göründüyünü videomuzda izləyin. 2018-ci ildə Azərbaycanın Birinci Vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın təşəbbüsü ilə Bakı Xan Sarayı kompleksinin bərpa və rekonstruksiya işləri başlayıb. Kompleksin ərazisində həm də XVII əsrə aid yeraltı hamam da yerləşir. Bərpa işləri iki il ərzində bu sahənin ən tanınmış və aparıcı Avropa şirkətlərindən olan Avstriyanın “Atelier Erich Pummer GmbH” tərəfindən aparılıb.
©
Sputnik / Kamilla Əliyeva / Taleh Mahmudov / Leyla Orucova
Hamam Qoşa Qala qapısının yaxınlığında yerləşir. XIX əsrin əvvəlində Rusiya İmperiyası qoşunları tərəfindən Bakı xanlığının tutulmasından sonra kompleks yer altında qalmışdı. Yer altında bu qədər çox müddət qaldığını nəzərə alsaq, hamam, belə desək, “təbii konservasiya” edilib və buna görə də günümüzə qədər yaxşı vəziyyətdə çatıb. Hamamın yalnız günbəzləri dağılmışdı və onlar da Abşeron əhəngdaşı istifadə etməklə bərpa edilib.
Hamamın daxilində muzey fəaliyyət göstərir. Burada 17-18-ci əsrlərə aid hamam ləvazimatları, çini qablar, sikkələr nümayiş etdirilir. Hamamda bütün ərazilər – dəhlizlər, sauna və istirahət zonaları bərpa edilib. Hamamın qərb hissəsində isə qazıntılar zamanı aşkar edilmiş və radiokarbon analizi üçün Almaniyaya göndərilmiş taxta element saxlanılır. Nəticələr bu elementin 1640-cı ilə aid olduğunu göstərib. Bundan başqa, burada həm də divara həkk edilmiş küplər saxlanılır. Onlar hamamın akustikasını və su səsinin söhbətlərə mane olmamasını təmin edirdi.
Hamamın “ürəyi” olan qazanxana da tamamilə öz formasında saxlanılıb və bərpa edilib. Burada su qızdırılır və hamamçı çimmək üçün uyğun su temperaturunu qoruyub-saxlayırdı.
Bakı sakinləri və qonaqları bu yeraltı hamamı koronavirusun yayılmasının qarşısını almaq üçün təyin edilən karantin rejiminin bitməsindən sonra ziyarət edə biləcəklər.
Qızartmalar üçün hansı yağları seçməli: rus alim xəstəlik mənbəyi olan qidaları açıqladı
BAKI, 6 avqust — Sputnik. Qızartmalar üçün kərə yağından istifadə etmək təhlükəli ola bilər. Bu barədə Sputnik radiosuna müsahibəsində qastroenteroloq, dietoloq, tibb elmləri namizədi İrina Berejnaya bildirib.
Onun fikrincə, ən yaxşısı ərzaqları quru tavada, ya da qril şəklində qızartmaqdır. Amma çoxları bunu kərə yağında etməyə üstünlük verirlər. Əgər kərə yağını təzə-təzə yemək təhlükəsizdirsə, ondan məhsulların qızardılması üçün istifadə etməmək daha yaxşıdır.
"Təzə kərə yağı müəyyən miqdarda tamamilə təhlükəsizdir. O, həmçinin xolesterin mübadiləsinə təsir baxımından özünü doğruldur. Qızardılmış məhsullara gəldikdə, burada kərə yağını istifadə etməmək daha yaxşıdır. 70 dərəcədən yuxarı temperaturda bizim orqanizmimizə lazım olmayan və uzun müddət istifadə zamanı onkoloji xəstəliklərə səbəb ola biləcək sərbəst radikallar meydana çıxır", – deyə İrina Berejnaya xəbərdarlıq edib.
Dietoloq deyib ki, yeməkləri hazırlamaq üçün quyruq yağından istifadə edə bilərsiniz, amma bu da ən yaxşı seçim deyil.
"Quyruq yağı öz strukturuna görə çox maraqlı məhsuldur. Həmçinin xolesterin mübadiləsinə mənfi təsir göstərmir. Bundan yeməklərin hazırlanmasında istifadə edilə bilər. Lakin uzun müddət istifadə edildikdə və yüksək temperaturda çox yüksək kalorili olacaq. Buna görə də eyni sərbəst radikalların meydana gəlməsi mümkündür. Ola bilsin, sərbəst radikallar kərə yağına nisbətdə daha az əmələ gələcək. Məhsulları zeytun yağında qızartmaq daha yaxşıdır, çünki bu, yüksək temperaturda sərbəst radikalların meydana gəlməsini təmin etməyən yeganə yağdır", – deyə dietoloq əlavə edib.
Xatırladaq ki, bu günlərdə həkim-dietoloq Andrey Bobrovski qafqazlıların uzunömürlülüyünün sirrinin manqalda bişmiş ətdə olduğunu demişdi. "Ətin qrildə və ya manqalda bişirilməsi ən dietik üsuldur. Digər üsullardan fərqli olaraq açıq manqalda bişirmə artıq yağları aradan götürür. Yağ bişdikdə əriyib axır. Tavada bişirilən zaman isə əksinə yağ yığılır və ətə hopur", - deyə Bobrovski bildirmişdi.