CƏMİYYƏT
Cəmiyyətin həyatında baş verən aktual hadisələr

Ölümcül doza: adi qidalar necə zəhərə çevrilə bilər

© Sputnik / Kirill KallinikovŞokolad
Şokolad - Sputnik Azərbaycan, 1920, 28.08.2023
Abunə olmaq
Ən çox yayılmış və sadə məhsullar böyük miqdarda qəbul olunduqda ölümcül təhlükə yarada bilər. Təəccüblənəcəksiniz, amma hətta adi su da ölümcül içkiyə çevrilə bilər. Qidalanma sahəsində "qırmızı xətlər" barədə materilda oxuyun.
BAKI, 28 avqust - Sputnik. Hələ qədim zamanlardan insanlar bilirdilər ki, həyatda hər şey doza ilə müəyyən edilir. Paraselsə aid edilən məşhur bir ifadədə belə deyilir - "Hər şey zəhərdir və hər şey dərmandır". Buradan məlum olur ki, istehlak etdiyimiz şeyin dozasının vacibdir.
Əlbəttə ki, çətin ki, hər kəs bir anda məşhur məhsulun maksimum miqdarını istehlak edə bilmir. Məsələn, gündə 160 stəkan çay içmək üçün bunu hər 9 dəqiqədən bir və yatmadan etmək lazımdır.
Buna baxmayaraq, bizə tanış olan məhsulların təhlükəli dozaları haqqında bilməyə dəyər.
Su. Bu içkini içərkən ölümcül rekordu vurmaq heç də əlçatmaz görünmür. Riskli bir vəziyyəti təhrik etmək üçün altı litr su kifayətdir. Belə bir miqdarda maye bədənin hüceyrələrinin şişməsinə səbəb ola bilər ki, bu da konvulsiyalara, baş ağrısına və hətta ölümə səbəb ola bilər.
© AFP 2023 / DANIEL LEAL-OLIVASSu, arxiv
Мужчина наполняет бутылку водой, фото из архива - Sputnik Azərbaycan, 1920, 27.08.2023
Su, arxiv
Şokolad. Bu məhsulu bir dəfəyə 10 kq yemək ürəkbulanma və ishala səbəb olacaq. Epileptik tutmalar, daxili qanaxma və hətta infarkt belə baş verə bilər. Yaxşı xəbər isə budur ki, hətta ən çox şirin şeylər yeyən adam da bir dəfəyə 100 ədəd şokolad yeyə bilməz.
Duz. Hər kəs bilir ki, yeməkdə duzdan az istifadə etmək daha yaxşıdır. Digər tərəfdən, duzsuz yemək yeyə bilmərik. Alimlər müəyyən ediblər ki, insan üçün təxminən 250 qram duzun bir dəfə istifadəsi ölümcül bir doza olacaq. Belə bir doza dərhal daha fəlakətli nəticələrlə şiddətli və çoxsaylı ödemə səbəb olacaqdır.
İspanaq. Əksər pəhrizlərin mühüm tərkib hissəsi olan sevimli göyərtilər xüsusi bir turşuya görə orqanizm üçün zəhərli ola bilər. Yadda saxlamaq lazımdır ki, ispanaq təkcə minerallar və vitaminlərlə deyil, həm də oksalat turşusu ilə zəngindir. Yüksək dozalar sidik kisəsi və böyrək daşlarının əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər. Bu göyərtinin 2 kq-dan çox qəbul edilməsi ölümcül dozaya çevrilə bilər.
Şəkər. "Ağ Ölüm" də bu qəbildəndir. Orta hesabla bir insan üçün ölümcül doza bir dəfəyə 2,5 kq şəkər qəbul edilməsi sayılır. Bu, təxminən 500 çay qaşığı deməkdir.
Qəhvə. Çoxlarının sevdiyi içki də tədbiri sevir. Səbəb kofeindir. Yetmiş stəkan qəhvədə 70 kiloqramlıq bir insanda infarkt keçirə biləcək qədər kofein var. Bu maddə mərkəzi sinir sisteminə və ürək-damar sisteminə təsir göstərə bilər. Yuxusuzluq, həyəcan, taxikardiya və poliuriyaya səbəb ola bilər. Kofeinin kritik miqdarı 15 qramdır. Bu, təxminən 115 250 ml fincan qəhvədir. Bundan sonra ürək-damar sisteminin işində pozğunluqların tam dəsti, qan dövranı pozğunluqları gözlənilir.
© Depositphotos.com / GobbaQəhvə içərək yatmış xanım, arxiv
Уснувшая в кафе девушка  - Sputnik Azərbaycan, 1920, 27.08.2023
Qəhvə içərək yatmış xanım, arxiv
Çay. Hər şey kofeinə görədir. Belə ki, 200 ml-lik qara çayda 60 mq, yaşıl çayda isə 50 mq-a qədər kofein ola bilər. Buna görə də 160 stəkandan çox çay içsəniz, ölə bilərsiniz.
Banan. Bu meyvənin tərkibində kalium var. Qanda kalium konsentrasiyasının artması ilə ürək pozğunluqlarının simptomları tam blokadaya qədər artır və dayanır. Şiddətli hiperkalemiya da tənəffüs iflicinə səbəb ola bilər və ölümü sürətləndirə bilər. Öldürücü doza bir dəfəyə yeyilən 480 banandır.
© Sputnik / Владимир Песня / Mediabanka keçidMeyvələr, arxiv
Дорогомиловский рынок - Sputnik Azərbaycan, 1920, 27.08.2023
Meyvələr, arxiv
Portağal. Bu meyvə vitaminlər və minerallar anbarıdır. Faydalı təsirlərini hiss etmək üçün bir insanın gündə bir portağal yeməsi kifayətdir. Bu məhsulu həddindən artıq yeməkdən kimsənin ölməsi ehtimalı yoxdur. Əgər ürəyinizin birdən dayanmaması istəmirsinizsə, bir gündə 11 min portağal yeməmək məsləhətdir.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.
Xəbər lenti
0